سرطان روده بزرگ یکی از شایع ترین سرطان ها می باشد که قسمت پایانی دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد. این سرطان معمولاً افراد مسن را درگیر می کند، البته بدان معنا نیست که افراد کم سن و سال دچار این بیماری نمی شوند. سرطان روده بزرگ در صورت رشد غیر طبیعی سلول ها در سطح داخلی روده بزرگ به وجود می آید و با تشخیص به موقع این بیماری، می توان به موثر بودن درمان آن امیدوار شد. در این مطلب، به علائم و نشانه های سرطان روده و راههای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
چه عواملی باعث سرطان روده می شوند؟
همانطور گه گفتیم روده بزرگ بخش انتهایی دستگاه گوارش است که به هضم غذا کمک می کند. سرطان روده بزرگ ممکن است در موارد زیر ایجاد شود:
- پولیپ ها، افزایش چیزهایی شبیه قارچ داخل روده بزرگ که رشد کرده و تبدیل به سرطان شوند.
- سلول ها در امتداد مخاط روده بزرگ جهش یافته و خارج از کنترل رشد کنند و سبب ایجاد تومور شوند.
سایر عوامل خطر سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر می شود:
- شیوه زندگی کم تحرک
- مصرف زیاد الکل
- رژیم غذایی نامناسب به ویژه گوشت قرمز و فرآوری شده
- سابقه خانوادگی از جمله جهش های ژنی ارثی یا سندروم سرطانی ارثی
چه کسی به سرطان روده بزرگ مبتلا می شود؟
خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با افزایش سن، افزایش می یابد. به گفته موسسه ملی سرطان:
- میانگین سنی افرادی که مبتلا به سرطان روده بزرگ می باشند، 67 سال است.
- میانگین سنی افرادی که بر اثر سرطان روده جان خود را از دست می دهند، 73 سال است.
- 94 درصد افرادی که سرطان روده در آنها تشخیص داده می شود، 45 سال به بالا می باشند.
انواع سرطان روده بزرگ
بیش از 95 درصد سرطان های روده بزرگ آدنوکارسینومای روده بزرگ هستند. آدنوکارسینومای روده بزرگ در غده هایی ایجاد می شود که مایعات ترشح می کنند تا روده بزرگ را به اصطلاح روغن کاری کرده و روان کنند. آدنوکارسینوماها در اغلب سرطان های شایع از جمله سرطان پستان، سرطان پروستات و پانکراس نیز وجود دارند. انواع سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر می باشد:
- تومورهای کارسینوئید دستگاه گوارش
- لنفوم های کولورکتال اولیه
- تومورهای استرومایی روده گاسترو
عود یا بازگشت سرطان روده بزرگ زمانی اتفاق می افتد که به همان قسمت روده بزرگ که در ابتدا تشخیص داده شده است، برمی گردد. سرطان روده بزرگ که به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، سرطان روده بزرگ متاستاتیک نامیده می شود. هنگام گسترش، سرطان روده بزرگ اغلب در کبد یافت می شود، اما ممکن است به ریه ها، استخوان و یا مغز نیز گسترش یابد
نشانه های سرطان روده بزرگ
علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر می باشد:
- اسهال، یبوست یا هر دو
- مدفوع باریک یا رشته ای
- نفخ شکم یا گرفتگی عضلات
- احساس خالی نشدن کامل روده
- خونریزی مقعدی یا وجود خون در مدفوع
- مدفوع شل یا آبکی
- کاهش وزن غیر قابل توضیح یا کاهش اشتها
روش های تشخیص سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ ممکن است با غربالگری به موقع، زود تشخیص داده شود. انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند که مردان و زنانی که در معرض خطر ابتلای به سرطان روده هستند، کولونوسکوپی را در سن 45 سالگی انجام دهند، به خصوص آفریقایی آمریکایی ها که بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
افرادی که سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ دارند، باید در سن 10 سال پایین تر از سن فردی که در خانواده به سرطان مبتلا شده، کولونوسکوپی را به عنوان یکی از راههای تشخیص سرطان روده انجام دهند. مثلاً اگر در سن 48 سالگی سرطان روده بزرگ در پدر شما تشخیص داده شود، شما بایستی در 38 سالگی در مورد کولونوسکوپی با پزشکتان صحبت کنید. طی انجام کولونوسکوپی، پزشک ممکن است بتواند سرطان را تشخیص داده، بیوپسی انجام دهد و پولیپ هایی را که ممکن است به سرطان تبدیل شوند، از بین ببرد. برای برخی از بیمارانی که ترجیح می دهند کولونوسکوپی انجام ندهند، آزمایش مدفوع می تواند گزینه مناسبی باشد.
درمان سرطان روده بزرگ
جراحی رایج ترین درمان سرطان روده بزرگ می باشد. سایر درمان ها عبارتند از:
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی
- درمان هدفمند
- ایمونوتراپی
جمع بندی
سرطان روده بزرگ به عنوان یکی از سرطان های شایع شناخته شده است. بنابراین، داشتن آگاهی در این زمینه، شناخت علائم و نشانه های این بیماری، اقدام برای تشخیص به موقع و پیگیری راههای درمان می تواند به ما در مواجهه با این بیماری کمک کند. اگر به دلایلی مانند سابقه خانوادگی خود را در معرض خطر ابتلا به این بیماری می بینید، بایستی راههای غربالگری و تشخیص مانند کلونوسکوپی را انجام داده و پیگیری نمایید.